Joseph Haydn

Haydn facts:

naam: Haydn, Joseph

geboren: 31 maart, 1732, Rohrau (Oostenrijk)

overleden: 31 mei, 1809, Wenen (Oosenrijk)

job: klavecinist, componist

privé: getrouwd, vrijmetselaar, woont ook een aantal jaren in Londen

roem: "vader van de symfonie"; hij heeft deze muziekvorm grotendeels

ontwikkeld

top hit: zijn Keizerhymne wordt het volkslied van Oostenrijk, en later ook

dat van Duitsland

************************

Kortom........

Haydn begon zijn muzikale carrière als zanger in een jongenskoor. Hij speelde ook

klavecimbel en begon al jong te componeren.

Hij kreeg goede banen bij belangrijke mensen, zoals vorst Nicolaus Esterházy,

waar hij meer dan 30 jaar in dienst is geweest.

Haydn schreef heel veel muziek - symfonieën alleen al 106! Hij schreef ook veel kerkmuziek en oratoria. RBO sinfonia speelt regelmatig zijn missen en grote oratoria, zoals Die Schopfung, die het verhaal van de schepping van de aarde vertelt.

***************************

Als je meer wilt weten........

Joseph Haydn werd geboren in Rohrau, Oostenrijk, in 1732. In 1740 kwam hij als koorknaap bij het Weense Domkoor. Hij verdiende toen al geld om van te kunnen leven met het aannemen van compositie-opdrachten en het spelen van dansmuziek. Operacomponist Nicola Porpora, die Haydn had aangenomen als bediende en als klavecimbel-begeleider voor zijn zanglessen, gaf hem als tegenprestatie compositieles. Hij had ook grote invloed op Haydns muzikale ontwikkeling.

In 1759 werd Haydn muzikaal directeur en kamercomponist van het privéorkest van graaf Morzin in Lukawitz (Bohemen). Twee jaar later klom hij op tot plaatsvervangend kapelmeester bij vorst Paul Anton Eszterházy in Eisenstadt dicht bij de Hongaarse grens. Vanaf 1766 was hij eerste kapelmeester, nu onder vorst Nicolaus, die de inmiddels overleden Paul Anton opgevolgd was. Meer dan 30 jaar lang was Haydn bij de vorst in dienst. Nicolaus verplaatste zijn residentie naar Eszterháza en liet daar een eigen opera- en marionettentheater inrichten. De componist was een goede vriend van Wolfgang Amadeus Mozart, en werd in 1785 net als Mozart lid van de vrijmetselaarsloge. 
Haydn heeft twee seizoenen in Londen doorgebracht (1791-92 en 1794-95) en had daar groot succes. Sommige van de symfonieën die hij daar schreef, hebben Engelse bijnamen zoals "The Clock" en "The Surprise"-symfonie .

Haydn schreef 106 symfonieën, 24 divertimenti, 24 pianoconcerten en 24 andere concerten voor verschillende solo-instrumenten met orkest; verder pianomuziek, oratoria, missen, opera's, kerkmuziek, liederen alsook talrijke strijkkwartetten die door Mozart bewonderd werden; bovendien schreef hij in 1797 de Keizerhymne "Gott, erhalte Franz den Kaiser", die tot 1920 en van 1929 tot 1946 het volkslied van Oostenrijk was en in 1922 ook tot Duits volkslied werd verklaard. Het heeft de beruchte tekst "Deutschland, Deutschland über alles".

Haydn wordt als "de vader van de symfonie" beschouwd, omdat hij zo'n belangrijke rol heeft gespeeld in het ontwikkelen van deze muziekvorm. Hij stierf in Wenen in 1809, de dag nadat Napoleon de stad binnenviel, alhoewel hij tijdens het beleg van Wenen zijn stadgenoten nog gerust stelde: "Waar Haydn is, kan niets gebeuren."